ارزیابی عملکرد توزیع آب در شبکه آبیاری و زهکشی تجن

تحویل آب به مقدار کافی و در زمان مناسب یکی از اهداف اصلی سیستم¬های توزیع آب در شبکه¬های آبیاری است. شبکه آبیاری تجن یکی از شبکه¬های مهم شمال کشور می¬باشد که از سال 1376 بخش عمده دشت ساری را آبیاری می کند. در این پژوهش عملکرد کانال اصلی واحد عمرانی شماره یک شبکه آبیاری تجن با استفاده از شاخص¬های راندمان، کفایت، عدالت و پایداری مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اندازه¬گیری شاخص¬ها ابتدا روابط دبی- اشل برای هر یک از کانال¬های فرعی و مقطع ورودی و خروجی کانال اصلی با استفاده از اندازه¬گیری¬های صحرایی به¬دست آمد. سپس با کاربرد دستگاه خودکار اندازه¬گیری تراز سطح آب و استفاده از روابط دبی- اشل مقدار دقیق دبی تحویلی به هر آبگیر و همچنین دبی در کانال اصلی در دو دوره آبیاری در بازه¬های زمانی یک دقیقه بدست آمد. نیاز آبی هر¬یک از آبگیرها با استفاده از برنامه کامپیوتری netwat محاسبه شد. با استفاده از نیاز آبی محاسبه شده توسط نرم¬افزار شاخص¬های ارزیابی عملکرد هر¬یک از آبگیرها و شاخص¬های عملکرد کانال اصلی برآورد شد. به¬صورت کلی نتایج نشان دهنده پایین بودن عملکرد این کانال است. توزیع سنتی آب در شبکه با وجود مکانیزه بودن شبکه، عدم اطلاع دقیق میراب از نیاز آبی هر آبگیر و ضعف در نگهداری و تعمیر سازه¬های کنترل و آبگیر مانع از انجام مدیریت مناسب بر توزیع آب شده است. در نتیجه رفع این موانع و ارائه راه¬کارهایی برای مدیریت و بهره¬برداری شبکه، می¬تواند عملکرد این شبکه آبیاری را افزایش دهد.